ذکر: یادکردن از چیزی یا کسی است، خواه بر زبان باشد یا در قلب، افضل ذکرها ذکر خداست. در احادیث شیعه و سنی آمده است که در مجالس و منابع خود ذکر علی ابن ابی طالب علیه‌السلام را زیاد گویید که در این کار هم بر گوینده و هم برای شنونده منفعت و ثواب بسیار دارد.
سخن گفتن و نوشتن مطالب از مقام و منزلت امام علی علیه‌السلام همیشه و در هر زمان برای گوینده و شنونده و نویسنده و خواننده موجب عزت و کسب آبروی دنیوی و اخروی بوده و در پیش خداوند متعال نیز جایگاه خاصّ و ارزنده ای را دارا است.
افکار و اندیشه‌های امام علی علیه‌السلام نه تنها در مکتب اسلام بلکه در تمام دنیا و عالم بشریت مثل همچون خورشید تابان می درخشد و نور خود را به تمام جهان آفرینش می تاباند و هر نظر کننده و طالب خود را مملو از حکمت خداوندی می نماید.
به راستی که امام علی علیه‌السلام به اقیانوسی از حکمت، علم، جوانمردی، دلیری، شجاعت، سخاوت، زهد، تقوا، غیرت، حکومت مداری، قضاوت، عدالت، اخلاق سیاسی، اخلاق اجتماعی، مهربانی با یتیمان، نترس از دشمنان خدا می ماند و خداوند همۀ این اوصاف خوب و پسندیده بشری را در وجود نازنین آن امام همام به یکجا عنایت فرموده است.
پس سخن گفتن و ذکرکردن از چنین خلقت عظیم خداوند سبحان، باید هم برای گوینده و شنونده و نویسنده و خواننده ذکر و عبادت باشد. در روایتی آمده است: رَوَی خوارزمی عَنْ عَائِشَهَ قَالَتْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص ذِکْرُ عَلِیٍّ عِبَادَه. (۱) خوارزمی، از عایشه، نقل می کند که گفت: رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم فرمود: یاد علی عبادت است.
حدیث فوق تمام مطالب بالا را تأیید می نماید. این حدیث که در کتب شیعه و سنی با روایتگران مختلفی نقل و مورد برسی قرار گرفته است که در مجموع همه کتب عبارت ذکر علی علیه‌السلام عبادت است را مورد تأیید قرار داده اند.
و در روایت دیگر چنین آمده که پیامبر خدا (ص) فرمود: زَیِّنُوا مَجَالِسَکُمْ بِذِکْرِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِب؛ (۲)؛ یعنی مجالس خود را با یاد و ذکر علی بن ابیطالب (ع)، زینت دهید.
چرا در ذکر فضایل امام علی علیه‌السلام زیاده‌روی می‌شود؟
به راستی چرا درباره عظمت و فضایل و مقامات امیرمؤمنان علی (ع) عده ای سخن گفتن را خیلی سخت و پیچیده می نمایند، تا جایی که گروهی از مردم را بر اینکه آیا امام علی علیه‌السلام انسان است یا ملائکه یا بالاتر از آن در شک و تردید قرار می دهند، آیا این گروه از طالبان و دوستان امام علیه‌السلام هستند؟ یا می خواهند با این کار خود، پیروان تشیع را از آن مقام بلند الهی پراکنده سازند؟
به هرحال در ذکر فضایل و شخصیت ائمه اطهار علیه‌السلام نباید از آنکه آنها هستند بیشتر گفته شوند، بررسی ابعاد گوناگون زندگی و شخصیت ائمه اطهار علیهم‌السلام هرچند در ابتدا سهل و آسان می نماید، ولی با مقداری فرورفتن در بحر فضایل بی شمار آنها انسان متوجه می شود که بیان فضایل آن خانواده سخت مشکل و دشوار است. تا جایی که خیلی‌ها در شناخت آن حضرات دچار مشکل شده و حتی امام علی علیه‌السلام را به حد خدایی نیز نسبت دادند.
به راستی این اعجوبه عالم خلقت کیست که همه در شناخت او درمانده، و عده ای او را تا سر حدّ خدایی بالا برده، و عده ای حتی در بندگی او شک دارند که: و در مسجد کوفه شهیدش کردند. گفتند مگر اهل نماز است علی؟! و آن که او را حقیقتاً شناخت خدای او و رسول خدایش بود.
امام علی علیه‌السلام خود را وقف اسلام نمود
با توجه به اینکه حضرت امام علی (ع) تمام زندگی خود را وقف خدا و پیامبر و اسلام کرد و همیشه آماده جان فشانی و اهدای جان خود برای حفظ و پیشبرد اسلام بود و دائماً در جلب رضایت و محبت خدا تلاش می کرد، سراسر عمر مبارک آن حضرت، مملوّ از اقدامات زیبا و ستودنی بی مثال بود؛ به گونه ای که آیات متعدد و مختلفی از قرآن، در شأن آن بزرگوار نازل شد.
در این میان، می توان به جریان «لیله المبیت» و کشتن عمرو بن عبد وَد و صدقه دادن در حال رکوع، در نماز اشاره کرد. یاد و ذکر این وقایع زیبا و باشکوه، و نام بردن از شخصی که آفریننده این صحنه‌های بی مثال بوده، موجب آراستگی مجلس مؤمنان است.
۱-کشف الیقین فی فضائل أمیر المؤمنین علیه السلام، ص۴۵۰
۲-بشاره المصطفی لشیعه المرتضی، ج ۲، ص ۶۰،
